Η Ολομέλεια του ΣτΕ κατέληξε κατά πλειοψηφία ότι η διδασκαλία των θρησκευτικών, όπως καθορίστηκε στον υπουργό Γαβρόγλου, δεν επιδιώκει την "ανάπτυξη της ορθοδόξου Χριστιανικής συνείδησης".
Αλλαγές στο μάθημα των θρησκευτικών αναμένονται στο επόμενο διάστημα, αφού η Ολομέλεια του ΣτΕ κατά πλειοψηφία έβαλε τέλος στο πρόγραμμα Γαβρόγλου.
Με τα υπ αριθμ. 1749 έως 1752/2019 αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ κρίνει ότι τα προγράμματα σπουδών του θρησκευτικού μαθήματος σε όλες τις τάξεις του σχολείου έρχονται σε αντίθεση με τα άρθρα 16 παρ. 2 και 13 παρ. 1 του Συντάγματος, με το άρθρο 2 του (Άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος, άρθρα 14 και 9 του ΕΣΔΑ).
Όπως αναφέρει το ΣτΕ, οι σχετικές αποφάσεις του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Κ. Γαβρόγλου, με τα οποία καθορίστηκαν τα προγράμματα σπουδών του μαθήματος των θρησκευτικών τόσο της δημοτικής όσο και της γυμνασίου και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, είναι αντιστασιακά.
Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι σε σχέση με τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών, η πλειοψηφία του ανώτατου δικαστηρίου έκρινε ότι πρέπει να επιδιώξει την ανάπτυξη της Ορθοδόξου Χριστιανικής συνείδησης και ότι αυτό το μάθημα απευθύνεται αποκλειστικά στους Ορθοδόξους μαθητές. Εξάλλου, οι αιτούντες, αλλόρεσκοι ή άθεοι μαθητές έχουν δικαίωμα πλήρους απαλλαγής από το μάθημα με την υποβολή σχετικής δήλωσης, η οποία θα μπορούσε να γίνει μόνο με την επίκληση λόγων ευαισθητοποίησης, και η Πολιτεία οφείλει, αφού συγκέντρωσε πλήθος μαθητών που απαλλάσσονται, να προβλέψει διδακτική ισοδύναμου μαθήματος προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος «ελεύθερης ώρας».
Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, σύμφωνα με την ανακοίνωση, τα επίδικα προγράμματα σπουδών, όπως προκύπτουν από τους σκοπούς και το περιεχόμενο τους, δεν αποσκοπούν στην ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης των Ορθοδόξων μαθητών, επειδή τα προγράμματα δημοτικής και γυμνατικής δεν περιέχουν ολοκληρωμένη - και διακριτής έναντι άλλων δογμάτων και θρησκειών - διδασκαλία των δογμάτων, των αξιών και των παραδόσεων της ορθόδοξης εκκλησίας, ενώ το πρόγραμμα της λύκειας αποσυνδέεται από αυτή την διδασκαλία. Αντίθετα, δίδεται ιδιαίτερη έμφαση είτε στην προβολή στοιχείων κοινών με τη διδασκαλία άλλων θεωριών και θρησκειών (δημοτικό-γυμνάσιο) είτε στη διδασκαλία διάφορων ηθικών και κοινωνικών θεμάτων,
Κατόπιν τούτων, -καταλήγει το ΣτΕ- κρίθηκε ότι τα επίδικα προγράμματα σπουδών έρχονται σε αντίθεση με τα άρθρα 16 παρ.2 και 13 παρ.1 του Συντάγματος, με το άρθρο 2 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ και με την αρχή της ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1 του Συντάγματος, άρθρα 14 και 9 της ΕΣΔΑ).
Παράλληλα, με ξεχωριστή απόφαση, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας υιοθετώντας την κρίση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, ακύρωσε τις υπουργικές του περασμένου έτους για την αναγραφή του θρησκεύματος στο απολυτήριο, τα αποδεικτικά σπουδών και τα πιστοποιητικά σπουδών του Γυμνασίου και του Γενικού Λυκείου (Δημοσίων και ιδιωτικών).
Σύμφωνα με το ΣτΕ, η απόφαση αυτή ήρθε «διότι η θρησκευτική ελευθερία περιλαμβάνει μεν το δικαίωμα του καθενός να εκδηλώνει ανεμπόδιστα το θρήσκευμα ή τις θρησκευτικές εν γένει πεποιθήσεις του, αλλά δεν περιλαμβάνει το δικαίωμα των ατόμων να εκδηλώνουν τις πεποιθήσεις αυτές με την αναγραφή τους, όταν το επιθυμούν, και σε δημόσια έγγραφα, όπως οι προαναφερόμενοι τίτλοι σπουδών, οι οποίοι συνιστούν αποδεικτικά της φοίτησης, της επίδοσης και της ολοκλήρωσης ενός σταδίου εκπαίδευσης των μαθητών (και μάλιστα επιδεικνύονται σε κάθε αρχή και υπηρεσία και σε οποιονδήποτε ιδιώτη για την πιστοποίηση των σπουδών και των γνώσεων του κατόχου τους σε όλη τη διάρκεια του μετέπειτα βίου του) και όχι αποδεικτικά μη συναφών πληροφοριών, όπως είναι οι θρησκευτικές πεποιθήσεις».
ΓΡΑΦΕΙ: Αντωνία Ξυνού